Nazwa polska, historyczna miejscowości to Krajewko do 1945r., a niemiecka Klein Kirchen, wcześniej w 1267r – Crechim, Crechin.
Pierwsza wzmianka historyczna o Krzeczynie Małym pochodzi z 19.03.1267r. Kolejne informacje o Krzeczynie Małym pochodzą z dokumentu wydanego w Karlsteinie 23.07.1359r., w którym cesarz Karol IV stwierdził, w obecności Rady Miejskiej Wrocławia rozstrzygniecie sporu w sprawie podziału spadku po Bolesławie III księciu brzeskim pomiędzy jego dwóch synów: Wacławem I księciem Śląska i panem Legnicy oraz Ludwikiem I księciem Śląska i panem Brzegu. Na mocy tego dokumentu Krzeczyn Mały i Krzeczyn Wielki miały pozostać przy Lubinie i należeć do Ludwika I oraz jego następców jako posiadłości dziedziczne. W dokumencie z 1465r. wymieniono sołtysa wsi Tomasza.
Pierwszym znanym właścicielem Krzeczyna Małego był Jacob Schwenz (Schweinz, zm. 1560r.). Kolejnymi właścicielami był syn Jacoba – Johann i jego kolejni spadkobiercy.
W 1720 r. właścicielką była Urszula Katarzyna von Schweinitz, która poślubiła barona czeskiego Jana Oswalda von Sack. Ich herby oraz data 1724 widnieją na kartuszu nad głównym portalem zabytkowego pałacu. Na kartuszu znajdującym się nad portalem
w elewacji parkowej obok daty 1776 znajdują się herby kolejnych właścicieli pałacu – tajnego radcy króla pruskiego von Schweinitza oraz jego żony Zofii Julianny z domu von Liedlau.
W 1860 r. właścicielem Krzeczyna Małego był hrabia Karl Philipp von Harrach
a w późniejszych latach jego spadkobiercy. Hrabia Rzeszy Manfred von Harrach od 1909r. do 1930r. figurował już jako właściciel dóbr, natomiast w 1937r część dóbr należała do jego spadkobierców. Wówczas część dóbr podzielona była pomiędzy cukrownię Mitscher &Co i mleczarnię z Lubina.
Według spisu z 1613r. sporządzonego dla księstwa legnickiego w Krzeczynie Małym mieszkało 7 kmieci i 2 chałupników. W 1789r. w miejscowości obok siedziby szlacheckiej znajdowały się dwa folwarki, 5 gospodarstw kmiecych, 10 zagrodników wolnych i 13 chałupniczych. W 1845 r. wieś opisywano jako dwudzielną: podzieloną na Górną z 16 zagrodami oraz Dolną, w której było 12 zagród w tym 5 dóbr kmiecych. Od 1891 do dóbr szlacheckich należy folwark Ober-Klein-Krichen.
Przed 1945r mieszkały w Klein Krichen 242 osoby. Majątek ziemski został przejęty w 1945r przez Rosjan i był w ich władaniu do 1946r.
Do Krajewka w 1945r przybyli pierwsi polscy mieszkańcy, byli to głównie przesiedleńcy
z Kresów Wschodnich oraz przymusowi robotnicy z Niemiec. W 1947r nastąpiła druga fala osadnictwa z tak zwanej Akcji „Wisła”.
Pierwszymi pionierami, którzy osiedlili się w Krajewku byli:
- Marian Trąbik
- Aniela i Anna Jańczak
W latach 1945- 1947r osiedliło się 96 osób w tym : 1 osoba z Czechosłowacji, 16 osób
z Niemiec (robotnicy), 32 osoby z Kresów Wschodnich , 40 osób z polski Centralnej oraz 7 osób z Akcji „Wisła”.
Materiał zaczerpnięty z Monografii Gminy Lubin autorstwa Czesława Sternickiego i Stanisława Tokarczuka – 1997r.
Niniejsze opracowanie stanowi wyciąg ze Studium Środowiska Kulturowego gminy Lubin opracowanego w 2002r., które powstało w Regionalnym Ośrodku Studiów i Ochrony Środowiska Kulturowego we Wrocławiu. 🙂